FELICITAS

FABULA DE MIGRATIONIBUS GERMANORUM

ANNO DOMINI CDLXXVI

 Felix Dahn

Caput I

Erat pulcher vesper Iunius. Sol ex occidente, ex Vindelicia, radios suos aureos in collem Mercurii et villam modestam, quae eum coronabat, emittebat.

Sonus magnae viae hic vix perveniebat, ubi rari plaustra bini rotati, a bubus Noricis tracti, ex porta Vindelica, quae ad occidentem Iuvavi ducebat, domum redibant: coloni et rustici, qui in foro Herculis holera, gallinas, columbas vendiderant. Sic tranquillus et quietus erat collis; extra parvam saepem lapideam, quae hortum cingebat, solum audiebatur vivax rivuli murmur, qui, ad fontem suum ornate marmore inclusus, postquam fontem in medio horti aluerat et per bene curatum hortum in rivis curvis artificiose fluens, prope ingressum bene dispositum, Hermis ornatum, sed sine porta vel cancellis, per rimam in muro et in canali lapideo decurrens, collem deserebat.

Versus urbem, ad meridiem orientem, ad radices collis horti olerum et pomorum diligenter culti, prata viridissima et agri frumenti cum opulento spelta, quam Romani in terram barbarorum tulerant, iacebant. Post villam, ad septentrionem, pulcher fagus oriebatur et resonabat, in clivum montis ascendens; et ex eius profundo ex longinquo vox metallica aurii orioli resonabat.

Erat ita pulchrum, ita pacatum; sed ex occidente—et haud minus ex meridie oriente!—nubila tempestatis minantia ascendebant.

Ab aperto ingressu per vastum hortum via recta, albo sabulo sparsa, inter altos ilices et taxos ducebatur, quae, more diu dominante, in varias formas geometricae decisae erant: haec erat ars aut potius inscitia, quam Rokoko non invenit, sed ex hortis imperatorum tantum mutuatus est.

In longam viam ab ingressu usque ad ostium domus statuae erant ordine positae: nymphae, Flora, Silvanus, Mercurius—opera mala ex gypso; obesus Crispus eas in officina sua in foro Vulcani Iuvavi ad duodecimam faciebat; et viliter vendebat: nam tempora non erant bona hominibus et mala diis et semideis; sed haec omnia donata erant. Nam Crispus patruus erat iuvenis domini villae.

A porta horti, ad saepem lapideam inclusi resonantes, aliquot ictus mallei auditi sunt; modo leniter, nam artifex manus eos caute dederunt: videntur ultimi, perficiendi, conatus magistri.

Mox ille malleum tollit; genuflexerat prope portam, iuxta quam, erectae, stabant duodecim adhuc inoperatae marmores, quae habitationem lapicidae indicabant: malleolum in cingulum scorteum, quod perizomam super tunicam caeruleam constringebat, inseruit, ex parvo oleo flasculo paucas guttas in pannum laneum effudit, quo marmorem, praesertim ubi inscriptio erat, accurate polivit, caput paulo verso, ut avis, quae rem accurate inspectare vult.

Denique, placide subridens, a tabula ingressus legit: "Ita est! Hic habitat Felicitas: mea Felicitas, nostra Felicitas, dum hic habitat, beata et beatificans. Ne umquam transeat malum hoc limen: damnatum verbis his, quisque demon malus haereat! Nunc domus pulchre perfecta est per hanc inscriptionem. Sed ubi est illa? Videre et laudare me debet. Felicitas," vocavit ad domum versus, "veni huc!"

Sudores frontem tergens, surrexit: corpus iuvenile flexibile, gracile, non altior media statura, Mercurio horti non dissimilis, quem Crispus, secundum antiquam proportionum traditionem, formaverat. Capillus fusco-ruber breviter crispatus, velut galea, caput rotundum operiebat; sub fortibus superciliis duo oculi nigri iocunde in mundum ridebant; pedes et bracchia nuda pulchram formam ostendebant, sed parvam vim: solum in bracchio dextro musculi firmiores erant; perizoma fuscum erat marmoris pulvere albicans. Pulverem excussit et iterum clamavit: "Felicitas!"

Tum in limine domus apparuit albus vultus, sicut imago in duobus columnis ingressus inclusus, velum flavum obscurum removens, quod in anulis super vectem aeneum pendebat. Puella omnino iuvenis—an mulier admodum recens? Etiam, iam mulier esse debet, haec pueri non plus quam septendecim annorum; sine dubio mater infantis est, quem sinistra ad pectus amplectebat: solum mater infantem cum talibus motibus et vultu tenet.

Duo digitos dextrae manus, interiori superficie foras versa, iuvenis mater ad labia admovit: "Tacete!" admonuit, "noster infans dormit." Tum paene maturam formam per quattuor gradus lapideos descendit, qui a limine domus in hortum ducebant, sinistra cauto infantem altius elevans et arctius adpressans, dextra autem leniter fimbriam vestis albae ad formosos talos levans, caput cautius leniter inclinans: erat spectaculum perfecta gratia: iuvenilis, adhuc puerilis, ut Madonna Raphaelis, sed non humilis et simul mystice gloriosa, sicut mater Christi. Nihil erat mirabile, sed summa simplicitas et regalis dignitas in sua inscia maiestate et innocentia; velut suavis sonus musicae, circumfluebat hanc matrem factam Heben: uxor et tamen virgo; omnino humana, perfecte tranquilla et contenta in amore iuvenis mariti et infantis ad pectus. Formosa, commovens et venerabilis simul in omni perfecta pulchritudine corporis, vultus et coloris tam modesti, ut in eius praesentia, sicut ante statuam, omnis cupiditas tacuerit.

Ornamentum nullum gerebat; capilli, luce flavi sub sole, in naturalibus undulis ab apertis, bene formatis temporibus revertebantur, frons humilis libera relinquebatur, in cervice nodus laxus ligabatur. Vestis lactea ex lana tenerrima, in sinistro umero fibula argentea simplici firmata, fluentibus plicis corpus circumdabat usque ad talos, rubras sandalia coriaceas demonstrans; collum et bracchia adhuc puerilia, paulum longiora, nuda erant. Vestis sub pectore a balteo aeneo amplo cincta erat.

Ita gradus descendit silentio et ad virum accessit. Vultus longus et angustus habebat illam miram, paene caeruleam albedinem, quae solis meridiani non incalescit, quae solis meridiani non potest fuscari; supercilia in semicirculo, regularia quasi circino ducta, vultui fere aliquid inanimatum, statuae simile dabant: sed sub longis, leviter incurvatis, nigris cilis, oculi fusci, caprearum similes, nunc in amatorem suos defixi, plenissimi animae lucebant.

Ille celeribus gressibus ad eam properavit, infantem dormientem caute, diligenter ex eius brachio sustulit, et operculum paleae e corbe operis sui tollens, sub umbra rosae fruticis infantem collocavit. Ventus vespertinus rosas in flores impletas super parvum spargebat; in somno ridebat.

Tum dominus, brachio circa tenerae uxoris corpus circumducto, eam ad tabulam nuper perfectam adduxit et dixit: "Nunc sententia perfecta est, quam a te celavi donec eam conficere potui; nunc lege, cognosce et sentias." Et teneriter eam in osculum dedit: "Tu—tu ipsa es Felicitas; hic habitas."

Iuvenis uxor manum ad oculos adlevavit, ut se a radiis solis, qui iam fere horizontaliter per portam apertam cadebant, protegeret; legit et rubore suffusa est: color in teneras albas genas evidenter ascendit, pectus fluctuat, cor celeriter pulsavit: "O Fulvi, tu bonus es. Quam me amas! Quam felices sumus!" Et posuit ambas manus et bracchia in eius dextrum umerum, alterum caput suum pulchrum.

Ille intime eam ad se pressit. "Ita est, sine umbra felicitas nostra est, sine modo et fine."

Cito, levi tremore, quasi frigescens, se erexit et anxie eum aspexit: "O, noli sanctos provocare. Susurratur," inquit ipsa susurrans, "invident." Et manum ei ad os posuit.

At ille osculum in digitos tenues pressit et exclamavit: "Ego non sum invidus, ego homo—cur sancti inviderent? Non credo. Non credo de sanctis—nec de diis paganorum, si quidem vivunt et potentiam habent."

"Ne loquere de illis! Vivunt certe—sed sunt daemonia, et qui eos nominat, eos accersit; sic monet Presbyter Basilicae."

"Non timeo eos. Multas generationes maiores nostri eos tuebantur."

"Etiam, sed nos ab illis defecimus! Nos iam non tuentur. Solum sancti sunt defensores nostri contra barbaros. Heu! si huc venirent, flores in horto nostros conculcarent, infantem nostrum auferrent."

Et illa genibus flexis dormientem infantem osculata est.